Koffie, we houden ervan! Als Nederlanders behoren we zelfs tot de grootste koffiedrinkers ter wereld. Gek genoeg lukt het ons in deze moderne tijden nog steeds niet om de boeren structureel een eerlijke prijs te betalen: Maar liefst 44% van hen leeft onder de armoedegrens. Nu zul je wellicht denken: Waarom vragen boeren dan niet simpelweg meer geld voor hun koffie? Om die vraag te beantwoorden nemen we je graag mee in wereldmarkt van koffie.
Koffie is een smaakvol landbouwproduct dat wordt verbouwd door zo’n 12,5 miljoen koffieboeren in 50 tropische en subtropische landen rondom de evenaar. Dit zijn veelal kleinschalige boeren: 95% van hen heeft een plantage kleiner dan 5 hectare en 84% zelfs kleiner dan 2 hectare. Voor het vergelijk: 1 hectare staat ongeveer gelijk aan 2 voetbalvelden. De landen waar koffie wordt verbouwd zijn nagenoeg allemaal ontwikkelingslanden. Landbouw is dan ook vaak hard werken met veel handarbeid. Arbeid die – naar lokale omstandigheden – een eerlijke prijs zou moeten opleveren. Helaas is het tegendeel waar.
De prijs van koffie wordt niet door de boer zelf bepaald op basis van kosten en marge, maar komt tot stand op de beurs in New York. Arabica koffie is namelijk een beursgenoteerde commodity, waarbij de prijs afhankelijk is van vraag en aanbod. Of liever gezegd; het speculeren op vraag en aanbod. Nu zul je wellicht denken: Niks mis mee, als het aanbod daalt en de vraag stijgt, dan stijgen de prijzen voor de boer gelijk mee. Maar die vlieger gaat helaas niet op. Het is namelijk vooral 1 productieland dat bepaalt wat de koers doet: Brazilië.
Van alle koffieproducerende landen is Brazilië het meest ontwikkelde koffieland. Koffieplantages zijn met gemiddeld 7,5 hectare een stuk groter dan het wereldwijde gemiddelde en vaak al generaties lang in handen van (vermogende) families. De koffieproductie is hier grotendeels gemechaniseerd. Niet alleen omdat het vlakkere landschap het gebruik van machines mogelijk maakt, maar ook omdat Brazilianen flink investeren in automatisering vanwege de hoge arbeidskosten. Al in 1859 werd de eerste fabriek geopend waar oogstmachines gebouwd werden en sindsdien zijn de technieken alleen maar verdere geoptimaliseerd. Hiermee zijn ze in staat om op een hele efficiënte manier koffie te verbouwen, tegen een hele lage kostprijs.
En laat Brazilië nu net dé grootste koffieproducent zijn met jaarlijks zo’n 60 miljoen zakken van 60kg, goed voor ongeveer een derde van de wereldwijde productie. Met dit enorme volume zijn ze dan ook bepalend voor de wereldmarktprijs op de beurs. Wordt er een goede oogst in Brazilië verwacht? Dan gaat de wereldmarktprijs omlaag. Wordt er een tegenvallende oogst in Brazilië verwacht? Dan schiet de wereldmarktprijs omhoog.
De prijs die op de beurs bepaald wordt, vormt in veel gevallen de basis van de uiteindelijke prijs. Bovenop deze wereldmarktprijs komt nog een differential. Dit is een meerprijs waarbij de hoogte afhangt van het type koffie dat je koopt. Land, regio, smaakprofiel, schaarste, cupping score en keurmerken zijn hierbij bepalende factoren. Wel is de differential onderhandelbaar, dus ben jij een grote Westerse speler met een flink inkoopvolume? Dan heb je een sterke machtpositie en is de kans groot dat de boer aan het kortste eind trekt en alsnog met een (te) lage koffieprijs achterblijft. En door die scheve machtsverhoudingen en Westerse verdienmodellen is het erg lastig voor een koffieboer om toekomstperspectief te houden.
Voor Peeze is gelijkwaardige samenwerking hét uitgangspunt. Daarom kiezen wij onze partners in oorsprong zorgvuldig uit. Plantages en coöperaties met dezelfde visie op kwaliteit en duurzaamheid, waarmee we lange termijn samenwerkingen opbouwen. Zij produceren voor ons premium kwaliteit Arabica koffie met een cupping score van 83+. En aangezien het succes van Peeze nauw samenhangt met de koffie die deze boeren voor ons verbouwen, is ons er alles aan gelegen om ze een goede prijs te betalen. Zo werken we inmiddels gemiddeld 8 jaar samen met onze coöperaties en plantages. En we betalen hen een prijs die structureel boven de reguliere wereldmarktprijs ligt, zowel vanwege de kwaliteit alsook de duurzaamheid waar deze bonen aan voldoen. In 2021 heeft dit ertoe geleid dat wij de boeren in onze koffieketen in totaal $116.000 meer betaalden ten opzichte van de wereldmarktprijs.
Naast een goede prijs, is het tijdig vastleggen van de contracten essentieel. Dit geeft zowel hen als ons zekerheid en stelt de boeren in staat om voorfinanciering aan te vragen om bijvoorbeeld de plukkers van te betalen. De daadwerkelijke betaling vindt plaats op het moment dat de koffiebonen op het schip gaan en letterlijk van eigenaar wisselen. In tegenstelling tot enkele grote koffiespelers die een betalingstermijn van maximaal 365 (!) dagen kennen, hanteren wij een snelle betaling: Uiterlijk binnen 2 werkdagen na goedkeuring van de documenten.
In 2021 schoot de wereldmarktprijs van koffie met 250%(!) omhoog. Reden hiervoor is schaarste, die door verschillende factoren is ontstaan. Zo gooide extreem weer roet in het eten voor de Braziliaanse oogst. De strengste vorst in 20 jaar en ergste droogte in 90 jaar raakte de koffieproductie hard, waardoor de landelijke oogst zo’n 25% lager uitviel. En als grootste koffieproducerend land heeft dit direct grote consequenties voor de wereldmarkt. In andere koffielanden maakte COVID het lastig om voldoende plukkers voor de oogst naar de plantages te halen, waardoor plantages niet volledig geoogst konden worden.
Ook bij het transport speelt schaarste een grote rol. De mondiale coronapandemie heeft het logistieke systeem in de wereld totaal ontregeld. Dit heeft geleid tot een krappe beschikbaarheid van zeecontainers, wat weer een extreme stijging van de transportkosten van koffie tot gevolg heeft.
En aangezien de koffie in Dollars wordt afgerekend, is ook de Euro-Dollarkoers van grote invloed. De waarde van de Euro ligt momenteel ruim 12% lager dan vorig jaar juni, wat een ongunstig effect heeft op de inkoop van koffie.
De verwachting is niet dat bovenstaande factoren op korte termijn afzwakken en dus zijn ook wij genoodzaakt de koffie momenteel tegen fors hogere prijzen in te kopen.
Door te kiezen voor Peeze draag je direct bij aan een eerlijkere koffiesector. Langetermijnsamenwerking met de boeren, duurzame landbouw, structureel hogere inkoopprijzen, vroegtijdige contracten en snelle betaling geven de koffieboeren perspectief en houvast. Een mooie start, maar onze ambities gaan verder.
Als onderdeel van onze merkmissie streven we eerlijke koffie na. Maar als we het dan over koffieprijzen hebben, wat is dan eigenlijk een eerlijke prijs? Hoe bepalen we of de prijs die we de boer betalen, voor hem of haar een eerlijke prijs is? Het lastige is dat de koffieboer dit antwoord vaak ook niet kan geven.. Door gebrekkige administratie hebben zij slecht zicht op de kosten van productie en benodigde inkomsten voor een fatsoenlijk leven. Om hen hierbij te helpen én om zelf beter inzicht te krijgen in een écht eerlijke koffieprijs, werken we samen met Fairtrade richting de Living Income Reference Price, een prijs waarmee de boer (onderbouwd) in staat is om een leefbaar inkomen te creëren.
Daarnaast doen we vanuit het Futureproof Coffee Collective onderzoek naar de verborgen kosten (true price) van de koffieproductie. Hierbij focussen we ons op de thema’s leefbaar inkomen, bodem, biodiversiteit, CO2 en water. De uitkomsten van het onderzoek laten vervolgens zien waar we samen met de koffieboeren aan kunnen werken om de keten verder te kunnen verduurzamen. Mooie voorbeelden hiervan zijn ons bijenproject en een nieuw aanplantingsproject dat we samen met Ouwehands Dierenpark in januari 2022 zijn opgestart. Hierbij zorgen we middels aanplant van fruit- en inheemse boomsoorten voor verdere vergroening van de koffieplantages in Peru. Zo maken we de koffiesector samen telkens weer een beetje eerlijker en mooier.
Stel je vraag direct via info@peeze.nl
of bel direct 026 – 362 24 22
Kies of je zakelijk of als particulier wil bestellen
Je medewerkers, klanten en gasten
voorzien van heerlijke koffie?
Ontdek het assortiment!
Genieten van de heerlijke Peeze
producten bij jou thuis?
Ontdek het assortiment!
