Teal Sand

Wat is een Q Grader?

Q Grader, een term die steeds vaker opduikt in de koffiewereld. Maar wat houdt het precies in? We spreken in dit blog met onze collega Janneke die onlangs haar Q Grader-certificaat behaalde en zij vertelt over haar ervaringen, uitdagingen en wat ze allemaal heeft geleerd.

Veronie Jansen
27 mei 2025
Sand Teal Leaf
Janneke met haar Q Grade-certificaat

Zesdaagse training en toetsing

Met trots delen we dat onze collega Janneke zich officieel Q Grader mag noemen! Een bijzondere prestatie, want het Q Grader certificaat is de internationale standaard voor het beoordelen van de koffiekwaliteit.

De Arabica Q Grader-certificering is een intensieve zesdaagse training en toetsing waarin je moeten laten zien dat je smaken feilloos kunt herkennen, beoordelen én beschrijven volgens de normen van de Specialty Coffee Association (SCA). Janneke kan ons er dus alles over vertellen en daarom hebben we haar 5 vragen gesteld die ze in dit blog beantwoordt.

5 vragen aan Janneke

1. Wat houdt het in als je Q Grader bent en kan iedereen dit worden?
Een Q Grader is een gecertificeerde koffieproever die objectief de kwaliteit van Arabica koffie kan beoordelen volgens het systeem van de Coffee Quality Institute (CQI). Je traint je zintuigen op geur, smaak, zuurgraad, body, balans en meer, zodat je consistent kunt cuppen volgens een wereldwijd erkende standaard.
In theorie kan iedereen Q Grader worden, maar het is behoorlijk pittig. Je hebt een goede basiskennis nodig van koffie en je moet veel oefenen met proeven. Je zintuigen moeten goed getraind zijn en je moet bestand zijn tegen examenstress. Het is echt een intensieve training én toetsing.

2. Wat motiveerde je om Q Grader te worden, en hoelang heb je naar dit certificaat toegewerkt?
Ik ben al 20 jaar cupper bij Peeze en we gebruiken daar onze eigen ‘Peeze taal’ om koffie te beoordelen. Ik voelde steeds sterker de behoefte om ook de internationale koffietaal te beheersen: de taal van Q-graders. Mijn wens was om koffie op een gestandaardiseerde, wereldwijde manier te kunnen evalueren, zodat we nog beter kunnen communiceren met onze partners in producerende landen.
Door die gedeelde taal kunnen we elkaar veel gerichter feedback geven over koffiekwaliteit, en dat draagt bij aan een gelijkwaardige samenwerking. Voor mij was dit certificaat dus een manier om zowel mijn eigen expertise te verdiepen als de connectie met oorsprong te versterken.

3. Hoe zagen je trainingen eruit?
De trainingen waren een mix van theorie, praktijk en focus op sensorische ontwikkeling. Denk aan dagelijks cuppen, oefenen met het Le Nez du Café geurensysteem, triangels doen (waarbij je uit drie kopjes de afwijkende moet herkennen) waters met smaken zoet, zuur, zout herkennen en kalibreren op het geven van de SCA-score aan milds, naturals, Azië en Afrika koffies.
Ik heb veel meer inzicht gekregen in hoe je koffies met een cuppingscore boven de 85 goed kan beoordelen. Hoe meer gelaagdheid in geur en smaak, dus hoe meer complexiteit in fruit, cacao, zoetheid, kruiden en florale tonen je kan ontdekken, hoe hoger de koffie scoort. Mijn smaak geheugen is erg goed in de smaakprofielen van Peeze. Ik merkte wel dat ik ervaring miste in de hogere Natural specialty’s boven de 85 punten. In deze range heb ik extra veel getraind.
Het trainen deed ik hier soms alleen bij Peeze, maar ook met een groep anderen die aan het trainen waren voor het Q Grader-certificaat. Zo leer je veel van elkaar.

“Binnen Peeze kijk ik ernaar uit om ons kwaliteitsbeleid verder te versterken en nog scherper te kunnen beoordelen of een koffie voldoet aan onze specialty standaarden.”

4. Kun je ons meenemen in hoe de examendagen eruitzagen? Wat was het meest uitdagende onderdeel?
De opleiding zelf duurt 6 dagen waarin je de eerste 3 dagen alle examenonderdelen oefent en in praktijk brengt. De laatste 3 dagen ga je 19 examens afleggen. Deze dagen zijn heel erg gestructureerd en intensief. Van triangels, cuppings, geurherkenning, defects, theorie en (groene) koffie analyse, alles komt voorbij.
De grootste uitdaging was voor mij om consistent en gefocust te blijven, vooral omdat je zo vaak op een dag moet proeven. Je moet elke keer op topniveau presteren. Eén fout kan betekenen dat je het onderdeel opnieuw moet doen. Vooral de cuppings onder tijdsdruk waren zenuwslopend. Heb ik alle defects eruit gehaald? En klopte de volgorde waarin ik de koffies beoordeeld heb?

5. Nu je officieel Q Grader bent: waar kijk je het meest naar uit om ermee te gaan doen, binnen Peeze en/of daarbuiten?
Binnen Peeze kijk ik ernaar uit om ons kwaliteitsbeleid verder te versterken en nog scherper te kunnen beoordelen of een koffie voldoet aan onze specialty standaarden. Daarnaast wil ik het kennisniveau intern verhogen, door collega’s mee te nemen in het proeven, scoren en beoordelen volgens de Q-standaard. Zo kunnen we als team nog consistenter en professioneler naar kwaliteit kijken.
Wat me daarnaast motiveert, is dat ik nu op een gelijker niveau met onze partners in oorsprong kan praten over koffiekwaliteit. We spreken nu dezelfde ‘koffietaal’, en dat maakt het makkelijker om gerichte feedback te geven en samen stappen te zetten in kwaliteit. Dat komt niet alleen de koffie ten goede, maar ook de relatie die we met onze partners opbouwen.