Teal Sand

Duurzame koffieverpakkingen: van recycling naar hergebruik

In een wereld waar duurzaamheid steeds belangrijker wordt, willen bedrijven en consumenten graag milieuvriendelijke keuzes maken. Een van de veelgehoorde claims in de verpakkingsindustrie is dat meerlaagse folieverpakkingen, zoals die voor koffie, goed recyclebaar zijn. In theorie klopt dit. Maar in de praktijk? Daar is de werkelijkheid een stuk minder rooskleurig.

Rik van Paassen
18 april 2025
Sand Teal Leaf
Duurzame koffieverpakkingen: van recycling naar hergebruik

Recyclebare koffiezakken: schone schijn?

Een kunststof koffiezak lijkt eenvoudig en mag bij het plasticafval, maar eigenlijk zijn het vrij complexe verpakkingen. De folie is veelal gemaakt van meerdere lagen en soms verschillende soorten kunststof. Daarnaast bevat de folie een barrièrelaag (nodig om de koffie vers te houden), een seallaag (om de verpakking dicht te kunnen sealen) en inkten. Hoewel een deel van deze materialen technisch gezien recyclebaar zijn, worden koffieverpakkingen in de praktijk nauwelijks gerecycled. Dit komt door verschillende factoren:

  • Complexe materiaalcombinaties: De combinatie van verschillende materialen maakt het scheiden en verwerken lastig en kostbaar.
  • Gebrek aan infrastructuur: In veel landen ontbreekt een efficiënt inzamel- en recyclingsysteem voor deze verpakkingen.
  • Lage economische waarde: Het recyclen van kunststof folieverpakkingen is vaak niet rendabel, waardoor ze alsnog in de verbrandingsoven of op de stort belanden.
  • Vervuiling en sortering: Omdat koffiezakken vaak restanten bevatten en moeilijk te identificeren zijn in sorteermachines, eindigen ze vaak bij het restafval.

“Vooralsnog gaan dit soort koffieverpakkingen naar de afvalverbrandingsinstallatie”

Dat folieverpakkingen voor koffie momenteel niet gerecycled worden beaamt ook Gilbert de Raad, Circular Economy Specialist bij Renewi. “Dit heeft te maken met uitdagingen op zowel technisch als economisch vlak. Er lopen initiatieven voor recycling van dergelijke verpakkingen, maar dit zit echt nog in de onderzoeksfase. Vooralsnog gaan dit soort koffieverpakkingen daarom naar de afvalverbrandingsinstallatie.”

Herbruikbare verpakkingen: een duurzamer alternatief

Als we écht een verschil willen maken, moeten we hoger op de R-ladder van circulaire economie klimmen. Met een goed en efficiënt hergebruiksysteem, scoren herbruikbare verpakkingen beter op het gebied van duurzaamheid dan eenmalige koffiezakken. Waarom?

1. Hogere positie op de R-ladder: De R-ladder (Refuse, Reduce, Reuse, Recycle) geeft de voorkeur aan hergebruik boven recycling. Herbruikbare verpakkingen verkleinen de vraag naar nieuwe grondstoffen en verminderen afvalstromen aanzienlijk.

2. Lagere milieu-impact: Onderzoek toont aan dat herbruikbare verpakkingen in potentie een veel lagere CO2-uitstoot en minder grondstoffengebruik hebben dan eenmalige verpakkingen. De uiteindelijke milieu-impact hangt wel af van diverse factoren zoals:

  • Materiaalgebruik: de initiële footprint van productie van de verpakking verschilt sterk per materiaalsoort, zo vergen glas en metaal fors meer milieu-impact dan bijvoorbeeld kunststof.
  • Levensduur: hoe langer de verpakking mee gaat en hoe vaker deze kan worden gebruikt, des te lager is de milieu-impact per cycli.
  • Logistiek: Door de logistieke afstanden te beperken, wordt onnodige transport-gerelateerde uitstoot voorkomen.
  • Wasproces: Een professioneel en grootschalig wasproces kent een veel lagere footprint dan bijvoorbeeld reiniging via een regulier vaatwassysteem

3. Minder afval en afvalkosten voor jou: Bij de keuze voor herbruikbare verpakkingen creëer je niet alleen aantoonbare milieu-impact, maar dring je ook direct jouw afvalvolumes en bijbehorende afvalkosten terug.

“We moeten afstappen van single use als standaard”

Ook Marcel Keuenhof, Sustainable Packaging Expert bij het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken en Reusable Packaging Expert bij Planet Reuse, gelooft in de kracht van hergebruik. “Hoewel lichte eenmalige verpakkingsvormen een relatief lage CO2-uitstoot kunnen hebben, moeten we afstappen van single use als standaard. Het zo vaak mogelijk opnieuw gebruiken van de originele verpakking heeft echt de voorkeur in een circulaire economie. Wel is het belangrijk dat hergebruik goed ingericht is, met korte ketens, efficiënt transport en efficiënte reiniging.”

Conclusie: De circulaire transitie

Hoewel de gedachte dat koffieverpakkingen recyclebaar zijn geruststellend lijkt, is de praktijk minder duurzaam dan we zouden willen. Door over te stappen op herbruikbare koffieverpakkingen kunnen we de ecologische voetafdruk van onze dagelijkse kop koffie aanzienlijk verkleinen.


De potentiële impact van hergebruik voor jou

Benieuwd wat de potentiële impact is van onze herbruikbare verpakking voor jouw organisatie? Neem contact met ons op en we rekenen het graag voor je uit!

Neem contact op