De uitdagingen van een duurzame verpakking

Het is tijd voor economische verandering. Er zijn genoeg waarschuwingssignalen: grondstoffen raken op en het klimaat verandert. Veel van de dagelijkse verpakkingen in onze maatschappij zijn gemaakt van fossiele grondstoffen en komen terecht bij het restafval en worden vervolgens verbrand. Niet bepaald milieuvriendelijk en al helemaal niet circulair. Daarom onderzoekt Peeze al ruim 2 decennia de mogelijkheden voor het verduurzamen van haar verpakkingen.

Dave Cloosterman

06 februari 2020

Een visie op hernieuwbaar
en composteerbaar

In 2008 startte Peeze met een innovatief onderzoek: Is het mogelijk om koffieverpakkingen te maken van hernieuwbaar materiaal? Natuurlijk materiaal dat oneindig beschikbaar is en aan het einde van zijn levensduur kan worden teruggegeven aan de natuur als compost?

In 2015 vertaalde deze visie zich naar de Peeze koffiecups. Uitsluitend gemaakt van biobased materialen waaronder suikerbiet en industrieel composteerbaar volgens de Europese EN-13432 norm. Dit wil zeggen dat de cups binnen 12 weken tot deeltjes van minder dan 2 mm moeten afbreken in een industrieel composteringsproces. Deze termijn komt overeen met de tijd die bananen- en sinaasappelschillen nodig hebben om te composteren. Door te voldoen aan deze norm mochten de cups bij het groenafval. Een baanbrekende innovatie waardoor een duurzame tegenhanger voor de aluminium en kunststof koffiecups ontstond.

Na 10 jaar van onderzoek en innovatie volgde in 2018 ’s werelds eerste composteerbare koffieverpakking. Een folie die voor 60% gemaakt is van hernieuwbare materialen waaronder suikerbiet en cellulose en opnieuw gecertificeerd industrieel composteerbaar.

Nieuwe regelgeving gooit roet in het eten

Met bovenstaande introductie lag Peeze op koers naar het einddoel: 100% composteerbare verpakkingen gemaakt van 100% hernieuwbaar materiaal. Alleen gooide het jaar 2019 roet in het eten.. Hoewel de industrieel composteerbare verpakkingen volgens de Europese norm bij het groenafval mogen, adviseert de Nederlandse overheid sinds kort om de materialen bij het restafval te gooien.

Een van de argumenten hiervoor is de verwerkingstijd. Waar de EN-13432 norm rekening houdt met een verwerkingsproces van 12 weken, hanteren Nederlandse afvalverwerkers een tijdspad van 5 a 6 weken. Simpelweg omdat het proces anders te duur wordt. Materialen die niet binnen deze termijn composteren worden vooraf verwijderd. Denk hierbij aan boomstronken, bananenschillen, sinaasappelschillen, maar dus ook allerlei industrieel composteerbare verpakkingen.

Daarnaast zorgen de materialen voor verwarring bij consumenten over waar ze het afval moeten weggooien:

Het lijkt op plastic, maar zorgt voor vervuiling als het tussen het plasticafval belandt
Het is industrieel composteerbaar, maar zorgt voor zwerfafval als het op straat of in de tuin belandt

Aanpassen en doorontwikkelen voor laagste milieu-impact

Het interessante aan verduurzamingsprojecten is dat ze om aanpassingsvermogen en creativiteit vragen. Met de aangepaste regelgeving en de kaders van de verwerkingsbranche in het achterhoofd onderzoekt Peeze inmiddels diverse sporen voor verdere verduurzaming van haar verpakkingen. Alles met als doel om de milieu-impact te minimaliseren en (rest)afval te voorkomen. Tot die tijd vertelt onderstaande tabel in welke afvalbak de verpakkingen thuishoren.

Product	Materiaal	Afvalstroom
Koffieverpakkingen	PET/PE met EVOH barrière	PMD
Koffiecups	PLA*	Restafval**
Kandy theezakjes	Compofilt	GFT
Colombo theezakjes	PLA*	GFT
Norwood Navulzakken	Papier met PLA*	Restafval**

*PLA (Poly Lactic Acid) is een composteerbaar materiaal gemaakt uit melkzuur, dat wordt verkregen uit landbouwgewassen zoals maïs en suikerriet. Hiermee is het materiaal 100% hernieuwbaar (biobased) en laat het geen microplastics achter in jouw koffie of thee zoals met kunststof het geval kan zijn.
**Hoewel deze verpakkingen industrieel composteerbaar zijn, dienen zij volgens de huidige richtlijn bij het restafval weggegooid te worden.

UPDATE feb-2020:

Uit onderzoek van Wageningen University is gebleken dat onze koffiecups in een industrieel proces in ca. 4 weken composteren. Toch stelt de overheid dat ook deze koffiecups vooralsnog bij het restafval weggegooid moeten worden. Let op, de cups kunnen niet via een eigen composthoop in de tuin gecomposteerd worden.